پرسش :

مادرى داراى چهار فرزند (یک پسر و ٣ دختر) مى‌باشد ایشان در سال ١٣۶٣ طلا آلات خود را فروخته و براى حج تمتّع ثبت‌نام نمودند چون نوبت تشرف طولانى گردید ایشان بر اثر بیمارى فوت نمودند و ۶ ماه بعد نیز پسر ایشان فوت نمودند، پسر داراى همسر و سه دختر ١٢، ١۵ و ٢٠ ساله است. نوبت حجّ این مادر در سال ١٣٧٨ بوده که دخترهاى آن مرحومه و خانم برادرش براى به جا آوردن حج میّت به توافق نرسیدند در آخر تصمیم به گرفتن نایب گرفتند فیش حجّ فروخته شد. دخترهاى مرحومه اصرار در به جا آوردن حجّ براى مادرشان از طریق گرفتن نایب دارند در حالى که خانم و ورثه پسر آن مرحومه هیچ گونه تمایلى به این کار ندارند و به اصطلاح حق خود را مى‌خواهند آنها اظهار مى‌دارند که ما از چند روحانى سؤال نموده‌ایم گفته‌اند از زینت آلات (طلا) کسى واجب الحج نمى‌شود. از آن عالم بزرگوار در این مورد تقاضاى دستور شرعى داریم.


پاسخ :
در مورد سؤال چنانچه قبلاً حج بر ذمّه آن مرحوم مستقر نبوده و بعد از نام نویسى هم قبل از اینکه نوبت او برسد فوت نموده حج بر آن مرحومه واجب نشده و بر ورثه واجب نیست براى او حج استیجار نمایند و اگر مرحومه با اینکه حج بر او واجب نبوده وصیّت کرده که براى او حج انجام دهند و اجرت حج با وصایاى دیگر او زائد بر ثلث ترکه او نباشد واجب است براى او حج استیجار شود.

​​​​​​​منبع: استفتائات حج، آیت الله العظمی لطف ‌الله صافی، قم، انتشارات حضرت معصومه (علیها السلام)، 1380.